درآمدی بر کتابخانۀ ابن شهرآشوب

Authors

علی صادق زاده وایقان

abstract

تألیفات ارزشمند دانشمندان مدیون کتابخانه های غنی و آیینۀ تمام نمای آثار دانشمندان پیشین است که نمونۀ آن کتاب «درآمدی بر کتابخانه ابن شهرآشوب» است. ابن شهرآشوب مفسر، محدث، ادیب و فقیه بزرگ شیعه است؛ ولی متأسفانه بسیاری از آثار او از دست رفته و آ ن چه مانده و سبب شهرت او شده، مناقب آل ابی طالب و چند اثر دیگر است. ابن شهرآشوب با تکیه بر دسترسی ها و توانمندی ها در دو اثر گران سنگ خود مناقب آل ابی طالب و متشابه القرآن از صدها منبع بهره جسته و به آن ها ارجاع داده یا از آن ها نام برده است. کتاب شامل: فهرست مطالب، یادداشت آغازین، مقدمه، معرفی 557 مدخل بر اساس مرتبۀ الفبایی پدیدآورندۀ آثار و کتابنامه است. هدف از این کار صرفاً معرفی اولیۀ منابعی است که ابن شهرآشوب آن ها را در اختیار داشته و بدون واسطه به آن ها مراجعه کرده یا به آن ها ارجاع داده است. این اثر برای گروه مستندسازی کتابخانۀ ملی ایران در مستندساختن اسامی، منبع معتبری محسوب می شود. ناهمخوانی عنوان کتاب با محتوای اثر، معرفی نشدن دقیق و کامل شیوۀ تدوین مدخل ها در مقدمه، ناقص و مبهم بودن بعضی از تاریخ های ولادت و وفات پدیدآورندگان و ناهمخوانی با تاریخ های مندرج در مستند اسامی مشاهیر و مؤلفان کتابخانۀ ملی ایران، تکرار بعضی از اطلاعات در مآخذ متعدد، ذکرنشدن مآخذ بعضی از مدخل ها، ذکرنشدن بعضی از مآخذ در کتابنامه، یکدست نبودن ضبط اسامی پدیدآور / آورندگان و عناوین آثار، استفاده نکردن از یک شیوۀ استاندارد کتابنامه نویسی، ناهمخوانی بعضی از واژه ها از نظر املایی، ناهمخوانی بعضی از اطلاعات در مآخذ با کتابنامه، استفاده از تاریخ های متعدد (قمری، شمسی و میلادی)، استخراج و ضبط نکردن تاریخ تولد و وفات بعضی از پدیدآورندگان، ناقص بودن و ناهمخوانی بعضی از اسامی پدیدآورندگان و تاریخ ها (تولد - وفات) با اسامی و تاریخ های مندرج در مستند اسامی مشاهیر و مؤلفان کتابخانۀ ملی ایران، ناقص بودن مشخصات نشر (محل نشر: نام ناشر، سال نشر) و استفاده نکردن از اختصارات [بی جا]، [بی نا] و [بی تا]، همچنین بی بهره بودن از هرگونه نمایه از مهم ترین نواقص و کاستی های این اثر محسوب می شود. به رغم نواقص بیان شده این اثر از آفت و بیماری کتاب سازی مصون بوده،  از این نظر بسیار ارزشمند است و الگوی خوبی برای تدوین چنین آثاری به شمار می آید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

درآمدی بر شعر ابن نباته

ابن نباته در سیر تاریخ ادبیات عرب در دوره ای واقع شده است که دوره سقوط و انحدار و انهیار نام گرفته است او با همه استعدادی که داشت نتوانست ادبیات و شعر این دوره را از سقوط برهاند و به سوی بالندگی سوق دهد او به حد بسیاری از امرؤالقیس ‘ متنبی ‘ طغرایی ‘ ابوتمام و بوصیری متأثر بود واین تأثیر تا سرحد تقلید کشیده شد. اشعار او پر از اصطلاحات نحوی و عروضی و بدیعی است و با توجه به آگاهی وافر او از قرآن ...

full text

اندیشه هاس تفسیری ابن شهرآشوب

«چکیده» ابن شهرآشوب یکی از دانشمندان بزرگ قرن ششم است که دارای تألیفات متعددی است که هر کدام در نوع خود کم نظیرند. از جمله این آثار کتاب متشابه القرآن است که ابن شهرآشوب به صورت تفسیر موضوعی در ابواب مختلف معارف اسلامی به ویژه مباحث عقیدتی نگاشتند. هم چنین در کتاب مناقب شان هم، مباحث مربوط به تفسیر آیات، خصوصا آیات مرتبط با ولایت نمایان است. از لابلای این دو کتاب می توان اندیشه های تفسیری ...

درآمدی بر شعر ابن نباته

ابن نباته در سیر تاریخ ادبیات عرب در دوره ای واقع شده است که دوره سقوط و انحدار و انهیار نام گرفته است او با همه استعدادی که داشت نتوانست ادبیات و شعر این دوره را از سقوط برهاند و به سوی بالندگی سوق دهد او به حد بسیاری از امرؤالقیس ‘ متنبی ‘ طغرایی ‘ ابوتمام و بوصیری متأثر بود واین تأثیر تا سرحد تقلید کشیده شد. اشعار او پر از اصطلاحات نحوی و عروضی و بدیعی است و با توجه به آگاهی وافر او از قرآن ...

full text

انواع شهرآشوب و کهن ترین شهرآشوب صنفی

شهرآشوب در لغت به معنی کسی است که به لحاظ زیبایی شهر را بیاشوبد و به عبارتی ترکیب وصفی است برای توصیف زیبارویان فتنه‌انگیز و در اصطلاح ادبی به اشعاری اطلاق می‌شود که شاعر در آن، شهر، اهل شهر یا درباریان را مدح یا ذم کرده یا به توصیف پیشه‌وران یک شهر و تعریف حرفه و صنعت آنان پرداخته باشد. این نوع شعر که به دو دسته صنفی و شهری تقسیم می‌شود، از دید جامعه‌شناختی، اشتمال بر لغات و اصطلاحات فنی حرفه‌...

full text

بررسی نقش و انواع سیاق در کتاب «متشابه القرآن ومختلفه» از ابن شهرآشوب مازندرانی

سیاق در تفسیر قرآن کریم نقش بسیار مهمی دارد. با توجه به پیوستگی آیات در معنا، توجه به این نقش بسیار ضروری می­نماید.سیاق می­تواند تمامی فعالیت­های تفسیری و فعلیت بخشی به مضمون نص را تحت پوشش قرار دهد. در همین زمینه در تحلیل موارد گوناگونی که از کتاب «متشابه القرآن و مختلفه» به وجود آمد می­توان به این نکته توجه کرد که در این تفسیر به تحلیل رابطه آیات به صورت گسترده توجه کرده است. این پژوهش به نقش...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه نقد کتاب اطلاع رسانی و ارتباطات

جلد ۳، شماره ۷، صفحات ۵۹-۷۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023